Adam Tomaszewski (pisarz)


Adam Tomaszewski, rocznik 1918, to postać wyjątkowa w polskiej literaturze. Urodził się 9 sierpnia w malowniczym Kościanie, gdzie również zakończył swoje życie w tym samym dniu, ale w roku 2002.

Był on znaczącym pisarzem emigracyjnym, którego twórczość obejmowała zarówno prozę, jak i reportaże, co czyniło go wszechstronnym twórcą i świadkiem czasów, w których żył.

Życiorys

Adam Tomaszewski, znany polski pisarz, swoją edukację rozpoczął w gimnazjum im. św. Stanisława Kostki, gdzie aktywnie uczestniczył w życiu 3 Drużyny Harcerskiej. Po ukończeniu kursu podharcmistrzowskiego w Baligrodzie, zadebiutował reportażami, które pisał z obozów harcerskich i publikował w redagowanej w Kościanie „Gazecie Polskiej”. W 1938 roku zainaugurował studia w Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, jednakże wybuch II wojny światowej przerwał jego edukację.

W obliczu wojennej rzeczywistości, Tomaszewski przedostał się do Warszawy, gdzie zaangażował się w działalność konspiracyjną. Ukończył Podziemną Szkołę Podchorążych Piechoty i stał się członkiem Armii Krajowej. W trakcie powstania warszawskiego walczył w Śródmieściu, co przyniosło mu zaszczytne odznaczenie – Krzyż Walecznych. Po upadku powstania, niestety, został wzięty do niewoli, gdzie trwała jego trudna walka o przetrwanie w obozach jenieckich, takich jak Sandbostel i Westertimke.

Po wojennych zawirowaniach, pozostał w amerykańskiej strefie okupacyjnej w Niemczech, gdzie służył jako porucznik w Oddziałach Wartowniczych. W 1948 roku podjął decyzję o emigracji do Kanady, gdzie w 1950 roku zakończył studia slawistyczne na Uniwersytecie w Ottawie. W latach pięćdziesiątych był aktywnym członkiem Konfraterii Artystycznej „Smocza Jama”. Jego życie osobiste również było związane z literaturą – w 1951 roku poślubił Jadwigę Jurkszus, pisarkę i reporterkę, z którą od 1961 do 1964 roku redagował „Dodatek Literacki Prąd”. Tomaszewski był również aktywny w działalności emigracyjnej, szczególnie w obszarze wydawania książek i edytorstwa.

Wspierał wielu inicjatyw literackich, należy do współzałożycieli Polskiego Funduszu Wydawniczego w Kanadzie. W 1976 roku przez rok był redaktorem „Głosu Polskiego” w Toronto. Jego twórczość została doceniona – był członkiem Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, a po powrocie do kraju, stał się także członkiem poznańskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Adam Tomaszewski zdobył wiele nagród, w tym wyróżnienia takich instytucji jak Związkowiec, Głos Polski oraz Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie. Jego dorobek literacki uhonorowano nagrodą Fundacji im. Władysława i Nelly Turzańskich, przyznaną za „całokształt osiągnięć literackich, które tworzą ważny zapis doświadczeń polskiego losu zarówno w kraju, jak i na obczyźnie”. W jego rodzinnym mieście fundacja Henryka Florkowskiego oraz jego synowie, Andrzej i Wojciech, przyznali mu medal „Ziemia Kościańska Swemu Miłośnikowi”. W 1995 roku otrzymał Nagrodę Twórczą Miasta Kościana. Ponadto, Rada Miejska Kościana nadała mu Honorowe Obywatelstwo Miasta Kościana Uchwałą nr XXXVIII/385/97 z dnia 22 kwietnia 1997 roku, a Uchwałą nr XXX/362/05 z dnia 30 marca 2005 nadała jego imię Miejskiej Bibliotece Publicznej w Kościanie, odsłaniając jednocześnie pamiątkową tablicę.

Dorobek literacki

Adam Tomaszewski to uznany pisarz, który pozostawił po sobie ogromny dorobek literacki. Jego twórczość obejmuje około 150 reportaży, szkiców, felietonów oraz opowiadań, które miały swoje miejsce w czasopismach emigracyjnych

W swojej karierze publikował w takich pismach jak Tygodnik Polski, londyńskie Wiadomości, Oficyna Poetów i Malarzy, Przegląd Polski oraz Ostatnie Wiadomości. W dorobku Tomaszewskiego znajduje się 11 książek, w tym trzy tomy wspomnieniowe dotyczące jego rodzinnego miasta.

  • Toronto, Tronto, Trana (razem z Jadwigą Jurkszus). Toronto, 1967,
  • Młodość została nad Obrą. Londyn, 1969; Kościan, 1996,
  • Kowboje, Apasze, Mormoni. Londyn, 1972,
  • I to jest Meksyk (razem z Jadwigą Jurkszus). Londyn, 1974,
  • Gorzko pachną piołuny. Toronto, 1981,
  • Gdzie jesteś Itako. Toronto, 1985,
  • Szkunery i wyspy. Toronto, 1986,
  • Ze sceny i estrady (razem z Ireną Jellaczyc). Toronto, 1987,
  • Chleba naszego powszedniego. Toronto, 1988,
  • Wiosna u Wielkich Jezior. Toronto, 1990,
  • Śpiew Syren. Londyn, 1993,
  • Ileż to dni, ileż to lat. Kościan, 1999,
  • Krzyk dzikiej gęsi. Poznań, 2000.

Przypisy

  1. "Adam Tomaszewski. Życie i twórczość" Miejska Biblioteka Publiczna w Lesznie 03.12.2018 r.
  2. Malwina Korzeniewska, O miłości, która została nad Obrą. Adam Tomaszewski - życie i twórczość. Wystawa w kościańskiej bibliotece, Kościan Nasze Miasto 27.04.2018 r.
  3. Kościan. Tablica Adama Tomaszewskiego, Polska Niezwykła
  4. Adam Tomaszewski, Urząd Miasta Kościan

Oceń: Adam Tomaszewski (pisarz)

Średnia ocena:4.51 Liczba ocen:12